EiT 1 2013

Agricultural management of pig slurry – composition, storage, spilling and fertilizer value
ROLNICZE ZAGOSPODAROWANIE GNOJOWICY – SKŁAD, MAGAZYNOWANIE, ROZLEWANIE ORAZ WARTOŚĆ NAWOZOWA

Intensywny bezściółkowy chów trzody chlewnej wiąże się z powstawaniem znacznych ilości ciekłych odchodów czyli tzw. gnojowicy. Stanowi ona mieszaninę głównie kału, moczu, resztek paszy oraz wody technologicznej wykorzystywanej do usuwania odchodów. Na obszarach o wysokiej koncentracji ferm trzody chlewnej, gnojowica może potencjalnie stwarzać zagrożenie dla środowiska naturalnego, dlatego wymaga ona odpowiedniego zagospodarowania lub unieszkodliwienia w myśl obowiązujących przepisów prawnych. Obecnie jednym z najwłaściwszych i najbardziej racjonalnych kierunków wykorzystania gnojowicy jest jej agrotechniczne użycie jako materiału nawozowego. Jest to w pełni uzasadnione rozwiązanie, gdyż gnojowica ze względu na dużą zawartość składników pokarmowych (zarówno w formach organicznych jak i mineralnych) wykorzystywanych przez rośliny, głównie łatwo dostępnego azotu, fosforu i potasu stanowi pełnowartościowy nawóz naturalny, który może przyczynić się do ograniczenia użycia nawozów mineralnych. Ważną kwestią rolniczego zagospodarowania gnojowicy jest jej odpowiednie magazynowanie i rozlewanie. Nieprawidłowe przechowywanie bądź też nadmierne nawożenie gnojowicą może doprowadzić do skażenia powietrza, wód gruntowych i powierzchniowych oraz gleb. Ciekłe odpady z hodowli trzody chlewnej mogą zanieczyszczać atmosferę amoniakiem oraz gazami cieplarnianymi (metan, dwutlenek węgla, tlenek azotu(I) i siarkowodór), powodować wymywanie składników nawozowych do wód gruntowych oraz eutrofizację wód powierzchniowych, a także degradację gleb na skutek przesycenia fosforanami lub zakwaszenia amoniakiem. Ponadto gnojowica może być źródłem uciążliwości zapachowejdla mieszkańców sąsiadujących z fermami trzody chlewnej.
W artykule przedstawiono skład i wartość nawozową gnojowicy oraz warunki i sposoby jej magazynowania i aplikowania na pola uprawne z uwzględnieniem wymogów ochrony środowiska oraz polskich i unijnych aktów prawnych.
Słowa kluczowe: gnojowica świńska, nawóz naturalny, magazynowanie, rozlewanie, rolnicze zagospodarowanie, wartość nawozowa
M. Marszałek, Z. Kowalski, A. Makara                                    str. 3

Measurable traits of perch (Perca fluviatilis l.) Living in a lower course of the vistula river
CECHY MIERZALNE OKONIA (PERCA FLUVIATILIS L.) Z DOLNEGO BIEGU RZEKI WISŁY

Materiał do badań w liczbie 76 osobników okonia (Perca fluviatilis L.) pozyskano z rzeki Wisły na terenie miasta Toruń. Połowów dokonywano za pomocą wędki spinningowej od połowy lipca do połowy października w 2010 i 2011 r. Na każdym osobniku wykonano dwadzieścia trzy pomiary liniowe. Cechy mierzalne wyrażono w procentach długości ciała i dla każdej z nich obliczano: średnią arytmetyczną, odchylenie standardowe i współczynnik zmienności. Stwierdzono dodatnie i statystycznie istotne zależności badanych cech mierzalnych od długości ciała okonia. Wartość współczynnika korelacji wahała się od r= 0,727 (zależność długości górnego płata płetwy ogonowej od długości ciała) do r= 0,992 (zależność długości całkowitej ciała od długości ciała). Okonie z dolnego biegu rzeki Wisły w porównaniu z okoniami z innych rzek miały nieco niższą płetwę grzbietową (D2) i odbytową (A), a w porównaniu z okoniami z jezior charakteryzowały się krótszym trzonem ogonowym. Ogólnie można przyjąć, że badane okonie nie odbiegały zasadniczo kształtem ciała od typowej formy opisanej dla tego gatunku.
Słowa kluczowe: okoń, morfometria, cechy mierzalne, rzeka Wisła
J. Dąbrowski, B. Chachaj, G. Gackowski                                 str. 12

Integracja zaawansowanych procesów chemicznego utleniania i biodegradacji w detoksykacji aromatycznych nitrozwiązków
ADVANCES OXIDATION PROCESSES INTEGRATED WITH BIODEGRADATION IN DETOXIFICATION OF NITROAROMATIC COMPOUNDS

Nitroaromatic compounds are common contaminants enter the environment mainly as a result of anthropogenic activities. These compounds are highly resistant to degradation due to the presence of deactivating groups on the aromatic ring. Hence only few microorganisms have developed mechanisms of their degradation or transformation, considerable attention has recently been paid to the application of advanced oxidation processes in nitroaromatics elimination. In these systems highly reactive hydroxyl radicals OH•, the most powerful oxidizing agent that interact with, almost all organic compounds are generated. Advanced oxidation processes have shown to be effective enough in aromatic hydrocarbons removal. These processes enable complete mineralization of contaminants. Moreover, reagents are break down into harmless by–products after use. Although chemical methods are very effective in degrading the contaminants they are very expensive. Integration of initial chemical treatment of nitroarenes and biological oxidation appears to be promising alternative to conventional way of wastewater treatment.
Key words: nitroarene, advanced oxidation, biodegradation, microorganisms, toxicity
D. Wojcieszyńska, A. Jankowska, K. Hupert–Kocurek, U. Guzik                        str. 16

Problemy gospodarki z wyrobami zawierającymi azbest w województwie mazowieckim
PROBLEMS OF ASBESTOS–CONTAINING PRODUCTS MANAGEMENET IN MASOVIAN VOIVODESHIP

The thesis regards the issues concerning the management of products containing asbestos. A great attention is paid to problems occurring in Masovian Voivodeship, though similar issues regarding waste management appear throughout the whole country. Asbestos fibers inhaled by humans have a negative impact on their health and those that occur in an environment have a negative impact on the biological diversity, air, water as well as soils by decreasing their quality. The appropriate management of products containing asbestos should have an environmental as well as socio–economic dimension.
Key words: economy wastes, asbestos, environment
A. Marciniuk–Kluska, M. Kluska                                        str. 24

The impact of assessment of post used wind power plant plastics and materials on the environment and human health – part I: research methods
OCENA WPŁYWU TWORZYW I MATERIAŁÓW POUŻYTKOWYCH ELEKTROWNI WIATROWYCH NA ŚRODOWISKO NATURALNE I ZDROWIE CZŁOWIEKA – CZĘŚĆ I: METODYKA BADAŃ

W opracowaniu przedstawiono wstęp teoretyczny do ekologicznej oceny wpływu tworzyw, materiałów i elementów poużytkowych, stosowanych w elektrowniach wiatrowych, na zdrowie człowieka oraz środowisko naturalne. Analiza cyklu życia została przeprowadzona wg standardu metody LCA (Life Cycle Assesment) i wykorzystaniu programu komputerowego SimaPro 7.1. Przedmiotem badań jest elektrownia Gamesa G90 – 2 MW. Ocena jej cyklu życia, umożliwi przewidzenie środowiskowych skutków koncepcji, konstrukcji, budowy i działania elektrowni wiatrowych w całym cyklu życia oraz środowiskowych skutków działania elektrowni wiatrowych.
Słowa kluczowe: LCA, odnawialne źródła energii, potencjał środowiskowy, siłownia wiatrowa, zdrowie człowieka
I. Piasecka                                                str. 33

Kwas nadoctowy – budowa, właściwości i zastosowanie do dezynfekcji ścieków miejskich
PERACETIC ACID – STRUCTURE, PROPERTIES AND APPLICATIONS FOR MUNICIPAL WASTEWATER DISINFECTION

The characteristics of peracetic acid (PAA) are presented. Special attention is given to the reaction of microorganisms to particular disinfection method and sensibility of the organisms to intermediate products of oxidation. Examples of pilot–plant and commercial systems for municipal wastewater disinfection by PAA oxidation method are given.
Key words: Municipal wastewater, disinfection, peracetic acid, microorganisms, water reclamation
M. Solecka                                                str. 40